Wateroverlast?

‘I’m singing in the rain
Just singing in the rain
What a glorious feeling
I’m happy again’

(Gene Kelly)

Een romantischer beeld van de regen kun je je bijna niet voorstellen. En met de hoosbuien van de afgelopen tijd konden we heel wat (regen)dansjes maken.

wateroverlast

Echter, het klimaat veranderd en zorgt voor steeds meer wateroverlast in bebouwde gebieden. Als je de Bosatlas er op na slaat, zie je dat het bebouwde oppervlak in Nederland sinds de oorlog enorm is toegenomen. Dit is er mede de oorzaak van dat het afvoeren van regenwater een groter probleem wordt. Op stedenbouwkundig- en landschappelijk niveau wordt gezocht naar betere oplossingen om grote hoeveelheden water in de toekomst te kunnen verwerken.

dicht bij huis

Maar ook dichter bij huis kunnen we een aantal oorzaken vinden. Menig tuin is namelijk in een steenplaza veranderd. Tuinen worden dichtgetegeld want groen is lastig en het kost veel onderhoud is een veelgebruikt argument. We hebben het dan ook steeds drukker met werken, sporten, social media en meer. En dus ontbreekt het aan tijd om lekker in de tuin aan de slag te gaan. Tja, het water staat aan onze lippen en dat terwijl tuinieren ook goed is voor de lichaamsbeweging, ontspanning en sociale contacten.

tips om wateroverlast te beperken

Uiteraard kunnen we niet alle waterproblemen zelf oplossen maar in eigen tuin kun je al wel aan de slag en zelfs optimaal gebruik maken van water(overlast).

Op deze studio zit een groendak met een extensieve dakvegetatie

groendak

Begin bij het dak en kijk of er een mogelijkheid is om een groendak te maken. Platte daken zijn ideaal en als de dakconstructie het toelaat, kun je eenvoudig een bodemsubstraat aanbrengen. Een substraatdikte van 5 cm is al geschikt voor een sedumdak, 8-12 cm kun je inzaaien met een extensief bloemrijk mengsel en bij dikkere lagen kun je zelfs denken aan vaste planten en heesters. Stel je eens voor hoe mooi het is als alle daken groen zijn?

Voordelen van een groendak;

  • meer opslagcapaciteit voor regenwater tot 40%
  • isolerend
  • zorgt voor verkoeling (t.o.v. het buitengebied worden steden tot 8˚C warmer)
  • grotere biodiversiteit (afh. van type beplanting)
  • duurzamer, een groen dak gaat langer mee dan conventionele dakbedekking
  • bovendien word je aantoonbaar gelukkiger van groen.
Met een regenton of waterbak heb je altijd extra water om planten te sproeien

regenton

Koppel de hemelwaterafvoer af en zet er een regenton onder, of een grote waterbak die gelijk als vijver dient. Zo is regenwater in droge perioden weer bruikbaar in de tuin. Eén regenton scheelt al snel 200l water. Een ondergrondse watertank kost wat meer moeite maar kan ook meer water bufferen. Of monteer een regenonderbreker en leidt het water direct via een open goot richting vijver of via verhoogde kweekbakken die trapsgewijs aflopen. Zo benut je het regenwater langere tijd en buffer je het tijdelijk.

Het afvoeren van hemelwater kun je ook visueel aantrekkelijk maken met waterspuwers of
Japanse regenkettingen, want wat is er fascinerender dan te spelen met stromend water. En met een beetje creativiteit maak je een goten-stelsel waarin je zelfs groentes kunt verbouwen langs de schutting.

deze waterspuwer werkt als een knikkerbaan (woonhuis door Ro&Ad Architecten)

wadi

Een wadi of een zgn. bioswale kom je steeds vaker tegen in nieuwbouwwijken of langs wegen maar is ook goed in eigen tuin te maken. Bijvoorbeeld een verdiept tuindeel of een greppel waarin het water tijdelijk opgeslagen kan worden om vervolgens langzaam in de bodem te infiltreren. De bodem kan voorzien worden van lavastenen of grof grind. Ook een laagliggende vijver kan een mooie opvangplek zijn met een moeras als overloop.

Heb je niet zoveel ruimte dan is vertikaal draineren een optie; gaten boren en vullen met grind of lava zodat water via deze gaten in de bodem opgenomen wordt. Ook een drainagebuis die je in een grindbed rond legt, zorgt voor een langzame opname in de bodem. Ook een grindkoffer langs de gevel zorgt voor een drogere, schonere muur en betere afwatering.

Bij veel neerslag vormt deze droge grindbedding een heuse beek in de tuin.

vergroenen

Zorg ook in een kleine tuin voor minimaal 2/3 deel beplanting en dek de bodem niet af met antiworteldoek maar plant liever bodembedekkers. Dit verstikt de bodem minder en zorgt voor een gezond bodemleven. Een gezonde bodemstructuur heeft ook een grote wateropname capaciteit. Planten zorgen ook voor een beter klimaat in de stad en in je tuin. Gevelgroen helpt eveneens om muren droger te houden en verkoelt. En zoals ik al zei; het maakt gelukkig!

ontharden

Wees spaarzamer met bestrating en vervang paden en terrassen door gras of halfverharding als grind of split. Of kies voor een verharding die deels open is zoals grastegels. Dit kan ook een parkeerplaats groener en dus vriendelijker maken. Ook een vlonder sluit de bodem niet af, en is dus prima geschikt als terras of pad. Een dikker zandbed onder de verharding aanbrengen helpt om op kleigrond drogere voeten te houden. Daarnaast is het goed voor allerlei insecten die hier nestelen.

Emiel Versluis ©2014